چوبرنیوز، لیلا حسینی – حمل و نقل از امور زیر بنایی و یکی از اجزای مهم چرخه تولید و مصرف اقتصاد است. در طبقه بندی بخش های اقتصادی حمل و نقل در بخش خدمات قرار می گیرد که با ایفای نقشی غیر قابل اجتناب میان بازار تولیدو مصرف، بخش های مختلف جامعه را به سمت توسعه پایدار سوق میدهد. اما ثمرانی که راه آهن برای یک منطقه به ارمغان می آورد بر کسی پوشیده نیست. مزایایی همچون حمل انبوه بار و مسافر با وجود مصرف پایین انرژی و البته حفظ محیط زیست، درصد پایین استهلاک و نرخ مناسب اهمیت حمل و نقل ریلی را برای هر منطقه ای نشان میدهد. بنا به روایت تاریخ پیدایش و تکامل قطار در سال ۱۸۰۴ میلادی با ساخت لوکوموتیو مجهز به موتور بخار و حرکت روی ریل های فولادی در اروپا آغاز شده است.
اولین قطاری هم که وارد ایران شد ماشین دودی نامیده می شد و از تهران به شهر ری رفت و آمد می کرد. گفته می شود پیشینه احداث و بهره برداری موفق اولین راه آهن در ایران به سال ۱۸۸۶ میلادی با احداث خط راه آهن نوار ساحلی مازندران ما بین محمود آباد – آمل بر میگردد.
در گیلان نیز مسیر راه آهنی از پیره بازار رشت به بندرانزلی وجود داشت که برخی منابع سال احداث آن را به ۱۹۰۷ میلادی نوشته اند که به حمل مسافر می پرداخت. نانوشته نماند در همان سال ها خط راه آهن از منطقه پونل طوالش بسمت بندرانزلی کشیده شده بود تا در امر سهولت حمل و نقل سنگ های کوهی که از کوههای پونل استخراج و برای ساخت ساختمان بندر و موج شکن ها مورد استفاده قرار گیرد که این خط آهن پیش از بهره برداری توسط طوفان سهمگین در هم می ریزد و نابود می شود.
اگر چه سالیانی نسبتاً دور گیلان جزو معدود استانهای ایران بود که از حمل و نقل ریلی بهره می برد اما به دلایل متعدد، منجر به پرچیده شدن سیستم ریلی از این استان شد و اکنون مردم گیلان خواستار پیوستن دوباره به شبکه حمل و نقل ریلی کشور هستند. پروژه عظیم راه آهن قزوین – رشت به طول ۱۶۵ کیلومتر، شامل ۴۰ کیلومتر دو خطه و هفت ایستگاه است. این مسیر ریلی دارای ۱۳ کیلومتر پل و ۲۲ کیلومتر تونل است که با آغاز احداث، مشکلاتی چون کوهستانی بودن مسیر و کمبود منابع اعتباری باعث کندی روند احداث راه آهن گیلان و وعده های مکرر مسئولان برای تکمیل و راه اندازی آن شده است.
در این رابطه معاون ساخت وتوسعه راهآهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور آخرین وضعیت احداث خطآهن قزوین – رشت را در گفت و گو با خبرگزاری ایسنا تشریح کرد و گفت: چنانچه منابع مالی به موقع در همین ابتدای سال و به طور کامل اختصاص یابد، این خط آهن تا دو سال آینده به رشت میرسد.
سید مسعود نصرآزادانی با بیان اینکه پروژه راه آهن قزوین-رشت با مشکلات متعددی از جمله مشکلات مطالعاتی درباره مسائل زمینشناسی٬ آزادسازی مسیر و حفر تونل مواجه است٬ گفت: البته بخش عمده حفر تونلها انجام شده است.
معاون ساخت وتوسعه راهآهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور با تأکید بر اینکه این پروژه نیازمند تزریق منابع مالی است٬ یادآور شد: چنانچه منابع مالی به موقع در همین ابتدای سال و به طور کامل اختصاص یابد این خط آهن تا دو سال آینده به رشت میرسد.
وی درباره میزان رقم مورد نیاز برای این پروژه گفت: در حال حاضر طبق برآوردها برای رسیدن این خط آهن به رشت٬ یک هزار میلیارد تومان نیاز است که حتی اگر ۷۰ درصد این رقم هم به موقع تزریق شود این قول را میدهیم که خط آهن قزوین تا پایان سال ۹۵ به رشت برسد و آماده بهرهبرداری شود.
نصرآزادانی با اشاره به قولهای مساعد در این زمینه ادامه داد: این رقم در اعتبارات بودجهای امسال پیش بینی شده است و فقط باید عملیاتی شود؛ البته برای استفاده از منابع مالی بیشتر طرحهای درآمدزایی همچون فاینانس برای تسریع در انجام عملیات در دست اقدام است.
وی با یادآوری اینکه پیمانکاران متخصص داخلی مسئولیت انجام این پروژه را بر عهده دارند٬ بر تزریق به موقع اعتبارات تأکید و اظهار کرد: چنانچه این اعتبارات در فصل کاری تزریق شود سرعت عملیاتی این پروژه بالا میرود و میتوان روی زمان اعلام شده حساب کرد.
معاون ساخت و توسعه راهآهن شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور با بیان اینکه در پایان سال گذشته اعتبار مناسبی به پروژههای عمرانی کشور تزریق شد و تقریبا ۹۰ درصد بودجه این پروژه تخصیص یافت٬ گفت: رقم پیش بینی شده در بودجه سال گذشته برای راهآهن قزوین-رشت-انزلی-آستارا ۲۳۸ میلیارد تومان بود که از این رقم بیش از ۱۸۰ میلیارد تومان جذب منابع شد.
نصرآزادانی درباره میزان پیشرفت راهآهن قزوین-رشت- انزلی-آستارا گفت: در حال حاضر ۸۵ درصد مسیر زیرسازی٬ ۳۰ کیلومتر از ۱۸۰ کیلومتر ریلگذاری و میانگین ۳۰ درصد کارهای عملیاتی ۳ تا ۴ ایستگاه انجام شده است.
براساس اعلام وزارت راه و شهرسازی، راهآهن قزوین-رشت-انزلی-آستارا بنادر جنوبی کشور را به بنادر شمالی متصل میکند و برای ایران یک شریان حیاتی اقتصادی و برای کشورهای منطقه بسیار مهم است. این مسیر ریلی همچنین یکی از بزرگترین پروژههای ریلی کشور است که کشورهای آسیای میانه را به اقیانوس هند و کشورهای اروپایی و خلیجفارس متصل میکند. این مسیر ریلی یکی از فنیترین پروژههای عمرانی کشور است، خط آهن مذکور دارای ۲۲ کیلومتر تونل و حدود ۱۵ کیلومتر پل بزرگ است.
حالا به نظر می رسد گیلانیان برای رسیدن قطار به دیار گیل باید دو سالی در انتظار باشند، دو سالی که پایان دوره ۴ ساله حسن روحانی در مقام ریاست جمهوری خواهد بود.